İyi günler. Sınava gireceklere ders notu, diğer arkadaşlara bilgi niteliğinde olmak üzere, 657 sayılı Kanunu bölümler halinde anlatmaya devam ediyorum. Bugünkü konumuz: Kamu hizmet ve görevlerine Devlet memuru olarak alınma.
Kanun, Devlet memuru olabilmek aranan genel ve özel şartları belirlemiştir. Buna göre, genel şartlar şunlardır:
-Devlet memuru olabilmek için Türk vatandaşı olmak gereklidir. (Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerle yapılan özel düzenlemelerle; Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşlarından, Bulgaristan’dan Türkiye’ye mecburi göç edenlerden ve Türk soylu yabancılardan bu şart istenmemektedir)
– Genel olarak 18 yaşını tamamlayanlar Devlet memuru olabilirler. Ancak, bir meslek veya sanat okulunu bitirenlerden, en az 15 yaşını dolduran ve Türk Medeni Kanununun 12 nci maddesine göre kazai rüşt kararı aldıranlar, Devlet memurluklarına atanabilirler.
– Genel olarak ortaokulu bitirenler memur olabilirler. Ortaokul mezunlarından istekli bulunmadığı takdirde ilkokulu bitirenlerin de alınması caizdir. Bir sınıfta belli görevlere atanabilmek veya bu görevlerde belli derecelere yükselebilmek için, kuruluş kanunları veya bu kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ve kuruluş kanunlarına dayanılarak çıkarılacak yönetmelikler ile işin gereğine göre daha yüksek öğrenim dereceleri veya belirlenen fakülte, okul veya öğrenim dallarını veya meslek içi veya meslekle ilgili eğitim programlarını bitirmiş olmak veya yabancı dil bilmek gibi şartlar aranabilir.
– Kamu haklarından mahrum bulunmamak.
-Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp (kamu görevinin kendisine sağladığı nüfuzu kötüye kullanmak), rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin (alacaklının istemeye yetkili olduğu, borçlunun da yerine getirmekle yükümlü olduğu davranış) ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak.
– Askerlik durumu itibariyle: askerlikle ilgisi bulunmamak; askerlik çağına gelmemiş bulunmak; askerlik çağına gelmiş ise muvazzaf askerlik hizmetini yapmış yahut ertelenmiş veya yedek sınıfa geçirilmiş olmak.
– Engelli personel çalıştırma yükümlülüğü saklı kalmak kaydıyla görevini devamlı yapmasına engel olabilecek akıl hastalığı bulunmamak.
Kanunda aranan özel şartlar ise; hizmet göreceği sınıf için belirtilen öğretim ve eğitim kurumlarının birinden diploma almış olmak, kurumların özel kanun veya diğer mevzuatında aranan şartları taşımaktır.
Bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşları (Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı hariç), personel atamasına lüzum gördükleri boş kadroların sayılarını, sınıf ve derecelerini belirterek Devlet Personel Başkanlığına ( DPB ) bildirirler. DPB (Devlet Personel Başkanlığının kapatılması sonrası görevleri Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca yürütülmektedir.) atama yapılacak boş kadroların sınıf ve derecelerini, kadroların bulundukları kurum ve yerlerini, kadrolara alınacak personel sayılarını, alınacak personelin genel ve özel şartlarını, en son başvurma tarihini, başvurulacak mercileri, sınav yerlerini ve zamanlarını ve gerek görülen diğer bilgileri başvurma süresinin bitiminden en az 15 gün önce Resmi Gazete, radyo, televizyon ve ülke çapında tirajı yüksek gazetelerden asgari biri ve uygun görülecek diğer araçlar ile duyurur. Sınavsız atama yapılacak yerlere kadro adedinden fazla istekli bulunduğu takdirde açılacak sınavın gün ve yeri yukarıdaki şartlara uygun olarak ayrıca duyurulur.
Yapılacak duyuru üzerine, Devlet kamu hizmet ve görevlerine Devlet Memuru olarak girmek isteyenler, belirlenen şartları yerine getirerek başvurularını yaparlar. Devlet kamu hizmet ve görevlerine girmek isteyenlerden ilan edilen şartları haiz bulunmayanlar bu sınavlara katılamazlar ve bu husus başvurulan merciler tarafından kendilerine bir yazı ile bildirilir.
Devlet kamu hizmet ve görevlerine Devlet memuru olarak atanacakların açılacak Devlet memurluğu sınavlarına girmeleri ve sınavı kazanmaları şarttır. Sınavların yapılmasına dair usul ve esaslar ile sınava tabi tutulmadan girilebilecek hizmet ve görevler ve bunların tabi olacağı esaslar DPB hazırlanacak bir genel yönetmelikle düzenlenir. Kanunda ön görülen bu yönetmelik; Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar için yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik olarak yürürlüğe konulmuştur. Bu Yönetmeliğe göre, kadrolar ikiye ayrılmıştır. Kamu görevine, özel yarışma sınavına tabi tutulmak suretiyle girilen ve belirli bir yetişme programı sonrası yeterlik sınavına tabi tutulan müfettiş yardımcılığı, kontrolör yardımcılığı, denetmen yardımcılığı, uzman yardımcılığı vb kadrolar (A) grubu, bunların dışında kalan diğer kadrolar ise (B) grubu kadrolardır.
Kamu kurum ve kuruluşları, her yılın bütçe imkanları, ülkenin içinde bulunduğu ekonomik koşullar ile hizmet gereklerini de dikkate alarak yapacakları personel planlaması çerçevesinde ilk defa personel alınmasına ilişkin kadrolar için yürürlükteki mevzuat hükümleri çerçevesinde açıktan atama izinlerini almak zorundadırlar.
Bu Yönetmelikte; (A) grubu olarak nitelendirilmiş kadrolara, KPSS (Kamu Personel Seçme Sınavı) sonuçlarına göre kurumlarca belirlenecek bir puanı olan adayların katılımı ile kendi mevzuatına göre yapacakları, yazılı ve/veya sözlü bölümlerden oluşan giriş sınavı sonucuna göre yerleştirme yapılmaktadır. Ancak, kurumların kendi mevzuatında hüküm bulunmak kaydıyla KPSS puanları, giriş sınavı yapılmadan da ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca, doğrudan (A) grubu kadrolara atama için kullanılabilir. (B) grubu olarak adlandırılan kadrolara ise KPSS sonucu adayların alacakları puana göre yerleştirme yapılmaktadır.
Kanuna göre, sınav sonuçları, ilgili kurumda teşkil edilen sınav komisyonlarının sorumluluğunda başarılı olanların isimleri başarı sıralarına göre ilan edilir ve yazı ile de ilgililere bildirilir. İlan edilen sınav sonuçları müteakip sınav tarihine kadar geçerlidir. Kurumların memur ihtiyaçları yayınlanan sınav sonuçlarında belirlenen başarı sırasına göre ilgili kurumlarca atama yapılmak suretiyle karşılanır. Müteakip sınav dönemine kadar kurumların acil ihtiyaçları; sınavlara girip kazanmış ancak yeterli kadro olmaması nedeni ile ataması yapılamayanlardan; yayınlanan başarı sırasına göre karşılanabilir. Yapılan atamalar, ilgili kurumlarca derhal DPB’na bildirilir.
Arkadaşlar, zaman zaman yukarıda belirtilen hükümler dışında, sözleşmeli ve işçi statüsünde istihdam edilen personelin özel kanunlarla yapılan düzenlemelere istinaden kamu kurum ve kuruluşlarının memur statüsüne geçişleri yapılmaktadır. Ayrıca Kanunda Devlet memuru olabilmek için aranan şartlar arasında yer alan güvenlik soruşturması yapılmasına ilişkin hüküm Anayasa Mahkemesince iptal edilmiştir. Bugünde konumuzu tamamladık. Başka bir konuda buluşmak üzere herkese sevgiler, saygılar. Hoşça kalın.
Torba Kadro
